ความหมายของ Net Zero
หมายถึงสถานะที่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเท่ากับศูนย์ (Zero) ซึ่งหมายถึงปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ถูกปล่อยออกสู่บรรยากาศนั้นมีจำนวนเท่ากับปริมาณที่ถูกดูดซับหรือชดเชยออกไปจากกระบวนการต่าง ๆ เช่น การดูดซับโดยธรรมชาติ (ผ่านต้นไม้หรือระบบนิเวศต่าง ๆ) หรือผ่านเทคโนโลยีการดักจับและจัดเก็บคาร์บอน (Carbon Capture and Storage)
เป้าหมายของการบรรลุ Net Zero เกิดจากความพยายามลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโดยการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เช่น คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) และก๊าซชนิดอื่นๆ ที่เกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ เช่น การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลในภาคอุตสาหกรรม การคมนาคม และการผลิตพลังงาน
หลักการสำคัญของ Net Zero
- การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
หน่วยงาน องค์กร และประเทศต่าง ๆ มุ่งลดการปล่อยก๊าซจากแหล่งต่าง ๆ ให้เหลือน้อยที่สุด โดยการเปลี่ยนมาใช้พลังงานสะอาด เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ ลม และพลังงานน้ำ รวมถึงการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน - การชดเชยคาร์บอน (Carbon Offsetting)
ก๊าซเรือนกระจกที่ไม่สามารถลดได้จะถูกชดเชยผ่านโครงการต่าง ๆ เช่น การปลูกป่า การฟื้นฟูพื้นที่สีเขียว หรือการพัฒนาเทคโนโลยีการดูดซับคาร์บอน เพื่อดึงก๊าซคาร์บอนออกจากบรรยากาศ - การใช้เทคโนโลยีดักจับและจัดเก็บคาร์บอน (Carbon Capture and Storage – CCS)
เทคโนโลยีนี้ช่วยในการดักจับก๊าซคาร์บอนที่ถูกปล่อยออกมาจากกระบวนการอุตสาหกรรมก่อนที่จะเข้าสู่บรรยากาศ แล้วนำไปจัดเก็บอย่างปลอดภัยในที่ใต้ดิน
เป้าหมาย Net Zero
หลายประเทศและองค์กรกำหนดเป้าหมายที่จะบรรลุ Net Zero ภายในปี 2050 เพื่อลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและรักษาเสถียรภาพของสภาพอากาศบนโลก
ความท้าทายของการบรรลุเป้าหมาย Net Zero
แม้ว่า Net Zero จะเป็นเป้าหมายที่จำเป็น แต่ก็ยังมีความท้าทายหลายประการที่ต้องเผชิญ
การเปลี่ยนผ่านทางเทคโนโลยี
- การเปลี่ยนจากพลังงานฟอสซิลมาเป็นพลังงานหมุนเวียนต้องการการลงทุนมหาศาลในเทคโนโลยีใหม่ๆ นอกจากนี้ การพัฒนาเทคโนโลยีดักจับคาร์บอนยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น และต้องการการวิจัยและการทดลองเพิ่มเติม
ความร่วมมือระหว่างประเทศ
- การบรรลุ Net Zero ไม่สามารถทำได้โดยประเทศใดประเทศหนึ่ง แต่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกประเทศ โดยเฉพาะประเทศที่เป็นผู้ปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากที่สุด เช่น สหรัฐอเมริกา จีน และอินเดีย
ความท้าทายทางเศรษฐกิจและสังคม
- การลดการปล่อยก๊าซอาจส่งผลต่อบางภาคส่วนของเศรษฐกิจ เช่น อุตสาหกรรมที่พึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิล หรือการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทำงานในชุมชนที่พึ่งพาการผลิตพลังงานแบบดั้งเดิม
แนวคิด Net Zero
การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
- องค์กรและประเทศต่างๆ ต้องพยายามลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมต่างๆ โดยการเปลี่ยนมาใช้แหล่งพลังงานที่สะอาด เช่น พลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย์ หรือการปรับปรุงกระบวนการผลิตให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อลดการใช้พลังงานและทรัพยากร
การชดเชยและดูดซับก๊าซเรือนกระจก
- แม้ว่าการลดการปล่อยก๊าซจะเป็นสิ่งสำคัญ แต่การชดเชยและดูดซับก๊าซที่เหลืออยู่ก็มีความจำเป็นเช่นกัน เช่น การปลูกต้นไม้ที่ช่วยดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์จากบรรยากาศ หรือการใช้เทคโนโลยีที่เรียกว่า **Carbon Capture and Storage (CCS)** ซึ่งสามารถดักจับก๊าซคาร์บอนจากแหล่งปล่อยขนาดใหญ่ และนำไปเก็บไว้ในแหล่งใต้ดิน
ความสำคัญของ Net Zero
การแก้ไขปัญหาภาวะโลกร้อน
- การบรรลุเป้าหมาย Net Zero มีความสำคัญต่อการหยุดยั้งการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่กำลังทำลายสิ่งแวดล้อม เช่น การละลายของธารน้ำแข็ง การเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติบ่อยครั้ง และการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิโลก การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกช่วยควบคุมการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิที่เกิดจากภาวะโลกร้อนให้ไม่เกิน 1.5 องศาเซลเซียส ตามเป้าหมายของข้อตกลงปารีส (Paris Agreement)
ส่งเสริมความยั่งยืนของธุรกิจและเศรษฐกิจ
- แนวทาง Net Zero ไม่เพียงแต่เกี่ยวข้องกับการลดการปล่อยก๊าซ แต่ยังเกี่ยวกับการสร้างธุรกิจและเศรษฐกิจที่ยั่งยืน การลงทุนในเทคโนโลยีพลังงานสะอาดสามารถสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจใหม่ๆ และช่วยให้องค์กรปรับตัวกับแนวโน้มของผู้บริโภคและนักลงทุนที่ให้ความสำคัญกับ ESG (สิ่งแวดล้อม สังคม และการกำกับดูแล)
การลดผลกระทบต่อสังคมและสุขภาพ
- การปล่อยก๊าซเรือนกระจกไม่เพียงแต่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ แต่ยังส่งผลเสียต่อสุขภาพของมนุษย์ การบรรลุ Net Zero ช่วยลดมลพิษทางอากาศ ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคทางเดินหายใจและปัญหาสุขภาพอื่นๆ นอกจากนี้ยังช่วยลดความไม่เท่าเทียมทางสังคม เนื่องจากประเทศและชุมชนที่ยากจนมักได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากที่สุด
ตัวอย่างการดำเนินการสู่ Net Zero
หลายองค์กรและประเทศได้เริ่มดำเนินการสู่เป้าหมาย Net Zero เช่น
- บริษัท Microsoft ประกาศว่าจะเป็นองค์กรที่มีคาร์บอนสุทธิเป็นลบ (Carbon Negative) ภายในปี 2030 โดยพวกเขาไม่เพียงแค่ลดการปล่อยก๊าซ แต่ยังจะลบคาร์บอนที่พวกเขาเคยปล่อยออกมาตั้งแต่ก่อตั้งบริษัทในปี 1975
- รัฐบาลสหราชอาณาจักร ตั้งเป้าหมายที่จะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้เหลือศูนย์ภายในปี 2050 ผ่านการส่งเสริมการใช้พลังงานหมุนเวียน การสนับสนุนเทคโนโลยีคาร์บอนต่ำ และการปรับปรุงการใช้พลังงานในภาคอุตสาหกรรมและการขนส่ง
